Sanal Makine Yönetimi
Hyper-V sunucu kurulumunu yapıp, sanal makineleri oluşturduktan sonra, sanal makinelerin nasıl yönetileceğini iyi bilmek gerekir.
Hyper-V Sunucu kurulumu ile ilgili detaylı bilgi için: Windows Server 2016 Hyper-V Kurulum
Sanal Makine yapılandırma ile ilgili detaylı bilgi için: Windows Server 2016 Hyper-V Sanal Makine Yapılandırması
Temel olarak sanal makinelerin durumlarını anlamak için durum (state) bilgilerini, Kontrol Noktalarının (Checkpoint) nasıl ve hangi durumlarda kullanılacağını, Sanal makine yedeklemek veya taşımak için sanal makinelerin dışarı ve içeri aktarma (export /import ) işlemlerinin nasıl yapılacağını bilmek gerekir.
Sanal Makine Durumunu (State) Yönetme
Sanal makine durumları Hyper-V üzerinde kullanılan kaynaklar için önemli bir konudur. Sanal makinenin durumuna göre Hyper-V sunucusu üzerindeki kaynakları nasıl kullandığını bilmek gerekir.
- Off. Sanal makine kapalı durumdadır. İşlemci ve bellek kaynakları kullanılmaz durumdadır.
- Starting. Sanal makine açılış durumundadır. Sanal makine için ayrılan işlemci ve bellek kaynaklarının kullanılabilir durumda olup olmadığı kontrol edilir.
- Running. Sanal makine çalışır durumdadır. Sanal makine, kendisi için ayrılan işlemci ve bellek miktarını kullanır.
- Paused. Sanal makine durdurulmuş durumdadır. İşlemci kaynağı kullanılmaz ama sanal makine için ayrılan bellek miktarı kullanılır.
- Saved. Sanal makine kaydedilmiş durumdadır. İşlemci ve bellek kaynakları kullanılmaz durumdadır. Sanal makine’nin bellek durumu bir dosya olarak disk üzerine yazılmış durumdadır. Tekrar başlatıldığında bu dosyadan okunur.
Kontrol Noktalarını (CheckPoints) Yönetme
Kontrol noktaları, Hyper-V yöneticilerinin belirli bir zamanda sanal makinenin anlık görüntüsünü (Snapshot) almalarına olanak tanıyan önemli bir özelliktir. Böylece sanal makineler üzerinde yapılacak kritik çalışmalar öncesinde alınacak Kontrol Noktası (checkpoint) ile çalışma esnasında veya sonrasında yaşanabilecek bir problem durumunda sanal makine çalışma öncesindeki haline getirilerek problemden kurtulabilinir. Windows Server 2016 ile hem standart Kontrol Noktası (Checkpoint) hem de Üretim Kontrol Noktası (Production Checkpoint) kullanılabilir. Windows Server 2016 Hyper-V üzerinde varsayılan olarak Üretim Kontrol Noktası kullanılır. Hyper-V yöneticilerinin ne zaman hangi kontrol noktasını kullanacağını bilmesi gerekir. Dikkat edilmesi gereken konulardan biri, sanal makine üzerinde çalışan uygulamalar eğer kontrol noktalarını desteklemiyorsa, kontrol noktasını geri yüklediğinizde verileriniz bozulabilir veya kaybolabilir. Bu sebeple genel olarak standart Kontrol Noktaları kullanılmadan önce beklenmeyen bir problem ile karşılaşmamak için uygulamalar durdurulur.
Kontrol Noktası (Checkpoint) Oluşturma
Hyper-V Manager konsolu üzerinde Eylemler (Actions) bölmesinden veya bağlı olduğunuz sanal makine penceresinden Kontrol Noktası oluşturulabilir.
Her sanal makine için en fazla 50 Kontrol Noktası olabilir. Birbiri ile ilişkili birden fazla sanal makine için Kontrol Noktası oluşturulacaksa aynı anda oluşturulması gerekir. Senkronize çalışan uygulamalara sahip birden çok sanal makine için farklı zamanlarda alınan Kontrol Noktaları geri dönüldüğünde senkronizasyon problemleri yaşanabilir. Örneğin bir bilgisayar domain ortamına alındığında Active Directory üzerinde bir bilgisayar hesabı oluşturulur, bu hesaba güvenlik amacıyla bir parola atanır ve varsayılan olarak otuz günde bir otomatik olarak değiştirilir. Sanal makineyi bu şifre değişikliğinden önceki bir kontrol noktasına geri yüklerseniz, bu sanal makineyi yeniden domain ortamına almanız gerekir.
Kontrol Noktalarını bir yedekleme çözümü gibi düşünmemek gerekir. Sanal makine’ye ait sanal diskler ile Kontrol Noktası dosyaları aynı depolama alanı üzerinde bulunur. Eğer depolama alanında fiziksel bir disk arızası gerçekleşirse her iki dosya da kaybolur. Bu yüzden bir Kontrol Noktası dışarı çıkartılarak yedek oluşturulabilir. Bu işlem yapıldığında dışarı aktarılan alana, Hyper-V sanal makinenin o anına ait diskleri de oluşturur.
Standart Kontrol Noktaları (Checkpoints)
Standart bir Kontrol Noktası oluşturulduğunda, Hyper-V Kontrol Noktasını, önceki Kontrol Noktasından veya asıl sanal diskten ayıran verileri depolayan bir .avhd (Fark Disk) oluşturur. Standart Kontrol Noktası silindiğinde bu veri ya atılır ya da önceki Kontrol Noktasıyla veya asıl sanal disk ile birleştirilir. Standart Kontrol Noktalarından geri yükleme yapıldığında genel olarak işletim sistemi ile ilgili bir problem yaşanmaz ama özellikle Exchange Server ve SQL Server gibi transaction işlevli iş uygulamalarında problemler yaşanabilmektedir.
Üretim Kontrol Noktaları (Production Checkpoints)
Üretim Kontrol Noktaları (Production Checkpoints) Windows Server 2016 üzerinde Volume Shadow Copy Service’i (VSS) kullanır. (Linux’de File System Freeze) Böylece alınan kontrol noktası yine VSS destekli uygulamalar ile daha güvenli şekilde kurtarılabilir. Standart Kontrol Noktalarında Transaction işlevli iş uygulamalarında yaşanan problem yaşanmaz. Fakat yine de uzun süreli kontrol noktaları kullanmak ve yönetmek problemlere sebep olabilmektedir.
Sanal Makineleri Dışarı ve İçeri Aktarma (Export/Import)
Sanal makineleri Hyper-V ana sunucuları arasında aktarmak ve sanal makinelerin anlık yedeklerini oluşturmak için Hyper-V Dışarı ve İçeri aktarma işlevi kullanılabilir. Daha önce dışarı aktarılan sanal makine dosyaları yerine, Windows Server 2016 ile birlikte sanal makine, sanal makine yapılandırmaları, kontrol noktaları ve sanal disk dosyalarından içeri aktarma yapılabilir. Böylece işletim sistemi bozulan ama sanal makine dosyalarının sağlam kaldığı durumlarda faydalı olabilir.
Sanal makineyi içeri aktarırken üç seçenek bulunur.
- Register the virtual machine in-place (use the existing unique ID). Bu seçenek, var olan konumdaki dosyaları kullanarak sanal bir makine oluşturur.
- Restore the virtual machine (use the existing unique ID). Bu seçenek, Sanal makinenin dışarı aktarıldığı konuma dosyaları kopyalar ve kopyalanan dosyaları kullanarak sanal bir makine oluşturur. Yedekten geri dönme senaryoları için en uygun seçenektir.
- Copy the virtual machine (create a new unique ID). Bu seçenek, belirtilen konuma dosyaları kopyalar ve kopyalanan dosyaları kullanarak sanal bir makine oluşturur.
Sanal makineyi dışarı aktarırken iki seçenek bulunur.
- Export a checkpoint. Bu seçenek, sanal bir makinenin alınan kontrol noktasındaki halinden bir sanal makine oluşturulur. Dışarı aktarılan sanal makinenin kontrol noktası bulunmaz.
- Export virtual machine with checkpoints. Bu seçenek, bir sanal makineyi ve sanal makineyle ilişkili tüm kontrol noktalarını dışarı aktarır.
Sanal Makineleri Taşıma
Sanal makine çalışır durumdayken bir Hyper-V sunucusundan diğerine kullanıcılar etkilenmeden taşınabilmesi için Live Migration kullanılır. Windows Server 2012’den önce Live Migration failover cluster ortamındaki paylaştırılmış depolama alanları üzerinde yapılabiliyordu ve sadece konfigürasyon bilgileri taşınıyordu. Windows Server 2012’den sonra failover cluster veya paylaştırılmış depolama alanı olmadan da Live Migration kullanılabilir. Sanal makine bir SMB paylaşımında depolanıyorsa, sadece konfigürasyon bilgileri taşınır. Sanal makine yerel olarak bir Hyper-V sunucusu üzerinde depolanıyorsa, tüm sanal makine verileri yeni Hyper-V sunucusuna kopyalanır. Bu işlem sunucular arasındaki network bağlantı hızına ve disk hızlarına bağlı olarak daha uzun sürer.
Sanal makine dosyalarının bir kısmını veya tamamını farklı bir Hyper-V sunucusuna taşımak için Move işlevi de kullanılabilir. Move işlevi ile sanal makine taşınırken aşağıdaki seçenekleri sunar.
- Move all the virtual machine’s data to a single location. Bu seçenek, tüm konfigürasyon dosyalarını, Kontrol noktalarını ve sanal disk dosyalarını hedef konuma taşır.
- Move the virtual machine’s data to different locations. Bu seçenek, sanal makinenin konfigürasyon dosyalarını, Kontrol noktalarını ve sanal disk dosyalarını ayrı konumlara taşır.
- Move the virtual machine’s virtual hard disks. Bu seçenek, sanal makinenin konfigürasyon dosyalarını, Kontrol noktalarını aynı konumda tutarken sanal disk dosyalarını ayrı bir konuma taşır.
PowerShell Direct ile Windows Sanal Makineleri Yönetmek
Windows Server 2016 ile gelen yeniliklerden biri olan PowerShell Direct ile Hyper-V üzerindeki Windows 10 veya Windows Server 2016 sanal makinelerimizi network yapılandırması ve uzaktan yönetim için tanımlamalar yapmaya gerek kalmadan artık çok daha kolay bir şekilde yönetebiliriz.
PowerShell Direct ile ilgili detaylı bilgi için : PowerShell Direct ile Windows Sanal Makineleri Yönetmek
“Windows Server 2016 Sanal Makine Yönetimi” için 2 yorum